Kỹ thuật Mahāsi dành cho người mới: Hành trình tu tập minh bạch và chân chính.

Với những người lần đầu bén duyên với thiền môn, thiền thường bị nhầm tưởng là một trạng thái tĩnh lặng lạ thường, hay một sự an ổn nội tâm mà chúng ta phải cố công giành lấy. Song, khi bước vào lộ trình Ngài Mahāsi cho người mới, người hành thiền sẽ nhận thấy một lăng kính hoàn toàn khác: việc tu tập không hướng đến việc biến đổi ta thành một hình mẫu khác biệt, mà là để nhìn thấu bản thân trong từng nhịp sống đang diễn ra.

Trong các nội dung Ngài Mahasi bài giảng, Ngài luôn đề cao một lý thuyết đơn giản nhưng cực kỳ thâm sâu: cần ghi nhận rõ ràng các hiện tượng đang diễn ra trên thân tâm, trong đúng hình hài nguyên sơ của chúng. Người thực hành không được xa đà vào ảo tưởng hay suy xét trí năng, cũng chẳng cần gồng mình để đạt được một trạng thái giả tạo nào. Yếu điểm thực hành chỉ nằm ở chữ "Biết" — ghi nhận một cách nối liền, ngay thẳng và không phân biệt.

Với các hành giả mới, phương pháp của Ngài Mahāsi vô cùng thích hợp vì nó mang tính khoa học, rõ nét và thuận tiện cho việc tập luyện. Hành giả sẽ được chỉ dẫn tập trung vào một đề mục quen thuộc: sự chuyển động lên xuống của bụng trong quá trình hô hấp. Khi thấy bụng phồng, biết “phồng”; khi thấy bụng xẹp, biết “xẹp”. Cách thức vận hành không có gì phức tạp. Nếu suy nghĩ khởi lên, hãy thầm ghi nhận “nghĩ, nghĩ”; khi có tiếng động phát sinh, hãy lập tức ghi nhận "nghe". Đừng để sự phán xét hay get more info cảm giác tiêu cực xâm chiếm, rồi khéo léo quay trở về với đề mục căn bản.

Tại các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài thường nhấn mạnh rằng: khả năng hay biết trong tỉnh giác này, nếu được duy trì đúng đắn và đều đặn, sẽ dần hé lộ bộ mặt thực của anicca, dukkha và anattā trong vạn vật. Hành giả mới không nhất thiết phải am tường giáo luật từ thuở ban đầu. Chỉ cần tuân thủ đúng phương pháp, nhận thức sẽ tự động hoàn thiện dần.

Một yếu tố cốt tử trong phương pháp Ngài Mahāsi cho người mới là tâm thế tu tập. Ngài không ủng hộ việc gắng sức thái quá, cũng chẳng chấp nhận sự lơ là, buông trôi. Quan trọng là duy trì sự nỗ lực điều độ, chánh niệm hài hòa và lòng kiên tâm sắt đá. Tu tập không phải là một cuộc chạy đua lấy thành tích, mà là chuyến hành trình trở về để chứng kiến tường tận từng chuyển động của thân tâm.

Ngoài những giờ ngồi tĩnh lặng, Ngài Mahāsi còn dạy cách duy trì sati trong mọi hoạt động: đi, đứng, nằm và ngồi. Lúc vận động bước đi, hãy biết là đi; khi dừng lại, hãy rõ biết là đứng. Nhờ thế, việc tu tập không bị gò bó trong các thời khóa cố định, mà thẩm thấu và trở thành bản chất của đời sống mỗi ngày.

Với những người mới tập, con đường theo Ngài Mahāsi cho người mới là một đạo lộ trung thực và chắc chắn. Chẳng cần tin tưởng thiếu cơ sở, cũng không cần những chứng đắc huyền bí. Chỉ cần sự chân thành trong quan sát, tính nhẫn nại trong thực hành, cùng một thái độ khiêm nhu để liễu tri những gì đang vận hành nơi chính mình. Chính từ đó, tuệ giác sẽ dần hình thành và phát triển một cách tự nhiên.